Penisin uç bölgesinde bulunan ve kapalı bir boşluk oluşturarak idrar çıkış deliğini kapatan bir cilt katlantısının çeşitli yöntemler ile kesilerek alınmasına sünnet denilmektedir. Geçmiş tarihlerden itibaren birçok toplumda gelenek olarak yapılan yine geçmiş tarihlerden itibaren birçok dinde ise ön şart olarak koşulan bir uygulamadır. Geçmiş dönemlerde tıbbi faydaları tam olarak açıklamakta güçlük çekse dahi birçok faydası fark edilmiş ve yaygınlaşmıştır.
Sünnet bilinenin aksine basit bir müdahale değildir. Gerek fiziki gerek psikolojik olarak birçok soruna neden olabilecek ciddi bir cerrahi müdahaledir. Bu nedenle iyi eğitimli, alanında uzman kişiler tarafından yapılmalıdır.
Sünnet ciddi bir cerrahi müdahaledir. Bu nedenle hazırlıklı bir şekilde uzman kişiler tarafından tam sağlıklı bir halde yapılması gerekmektedir. Acil bir nedenden yapılmıyorsa soğuk algınlığı gibi basit hastalıklar geçtikten sonra tam sağlık halinde yapılmalıdır.
Sünnet olacak kişide hipospadias adı verilen ve halk arasında “Peygamber Sünneti” olarak bilinen durumda sünnet yapılmamalıdır. Çünkü doğuştan hipospadias hastalığı bulunan kişilerde idrar çıkış deliği olması gereken yerde değildir. Bu anormalliği düzeltmek için sünnette kesilen derinin kullanılması gerekmektedir. Bu nedenle hipospadias anormalliği bulunan kişilerde sünnet operasyonu, sünnet düzeltme ameliyatı ile birlikte yapılmalıdır.
Operasyon sonrasında kilolu çocuklarda yağlanmaya bağlı olarak penis içeri kaçabilir. Bu durumda sargılar erken düşebilir. Bu çocukların penislerinde sünnet derisi az kesilmiş gibi görünebilir. Bu durumlar endişelenmeyi gerektirecek durumlar değildir. Ergenlik ile birlikte penis dışarı çıkarak tam yerini bulacağından, sünnet derisi de tam olarak penis üzerine oturmuş olacaktır.
Sünnet sonrasında bazen geç kanamalar görülebilmektedir. Özellikle müdahale sonrasındaki 24 saat içerisinde gerçekleşecek kanama durumlarında doktorunuza başvurmanızı öneririz.
Sünnet sonrasında genellikle sargı bile gerekmeyebilir. Bazı müdahaleler sonrasında ise ufak bir sargı gerekli olabilmektedir. 48 saat sonrasında bu sargı rahatlıkla çıkartılabilmektedir. Sünnet sonrasında ilk 48 saat ağrı kesici kullanması çocuk için iyi olabilir. Bazı operasyonlar sonrasında penis ucu hafif şişlik gösterebilir. Bu gibi durumlarda telaşa gerek yoktur. Operasyonu takip eden 2 hafta içerisinde penis normal görünümüne dönecektir.
Teknolojinin gelişmesi ile birçok farklı sünnet yöntemi de gelişmiş oldu.
Sünnet adı verilen operasyonla birlikte alınan penis ucu derisi, idrar deliğinin üzerini örtmektedir. Bu deri katlantısının altında hava almayan, pislik ve çeşitli salgıların biriktiği, idrar ile sürekli temas eden bir alan oluşmaktadır. Bu alanın düzenli olarak temizlenmemesi durumu çeşitli enfeksiyonlara neden olabilmektedir. Ayrıca cinsel yolla bulaşan hastalıklar içinde bu deri katlantısı aracılık yapabilmektedir.
Bazı çocuklarda bu deri katlantısı yapışık olabilir. İdrar deliğini daraltarak idrar çıkışını engelleyebilmektedir. Penis abselerinden peniste kan akımının bozulmasına kadar birçok farklı probleme neden olabilir.
Sünnet operasyonunda gerek lokal anestezi gerekse genel anestezi kolaylıkla uygulanabilmektedir. Bu tercih konusunda en önemli nokta çocuğun yaşı ve çocuğun psikolojik durumudur. Eğer sünnet olacak çocuk yaşı 6 ay ve altındaysa, kısacası çocuğun farkındalığı daha oluşmamışsa lokal anestezi kullanılabilir. Yine çocuğun yaşı büyükse ve durumu anlayıp sünneti kabul etmiş ise yine lokal anestezi kullanılabilmektedir.
Diğer yaş ve psikolojik durumlarda için çocuğun korku, stres, travma yaşatmamak ve çocuğu üzmemek için genel anestezi tercih edilebilmektedir.
Ülkemizde son zamanlarda bebek sünneti uygulaması gittikçe popülerleşen bir uygulama halini alırken Antalya sünnet oranları açısından da oldukça dikkat çekmektedir. Birçok avantajı olan bebek sünnetinin en büyük avantajı ise genel anestezi ihtiyacı olmaması ve bebekte farkındalık henüz gelişmediği için psikolojik travmalar yaşanmamasıdır. Ayrıca yenidoğanlarda sünnet derisi üzerinde bulunan damarlar gelişmemiş olduğundan dolayı ciddi kanamalar genellikle görülmemektedir. Ayrıca iyileşme hızlı ve bakımı kolaydır.
Bebekler yenidoğan döneminde ve hatta doğumu takip eden ilk birkaç gün içerisinde bile sünnet olabilmektedir. Herhangi bir sağlık problemi olmayan sağlıklı bebeklerde yapılan erken sünnetler iyileşme sürecini hızlandırdığı ve bebekte psikolojik travma bırakmadığı için çok sık tercih edilmektedir. Bebek için en ideal sünnet yaşı ise doğumu takip eden birkaç gündür. Tabi bu durum için herhangi bir emme, soluma veya farklı rahatsızlıkları bulunmaması gerekmektedir.
Sünnet sürecinde bebeğin 15 ile 20 dakika arasında rahat durması gerekmektedir. Bu nedenle sünnet uygulayan doktorlar 2 ile 3 ay altında ve 5 kilo altında olan bebeklerde lokal anestezi tercih etmektedir. Diğer yaş gruplarında genel anestezi tercih edilmelidir. Günümüzde genel anestezi eskisi gibi riskli bir yöntem olmamakla birlikte Antalya sünnet uygulamalarında da anestezi oranı oldukça yüksektir. Özellikle 15 – 20 dakikalık kısa bir genel anestezi sünnet için gerektiği kadar yeterli olacaktır.
Bebeğin doğumundan sonraki birkaç ay içerisinde yapılan sünnet operasyonlarında lokal anestezi tercih edilmektedir. Lokal anestezi genel bir anestezi değildir sadece operasyon yapılacak bölgeye uygulanan anestezi anlamına gelmektedir. Bu noktada tek sıkıntı operasyon öncesinde bebeğin aç bırakılması gerekliliğidir. Özellikle yeni doğan bir bebeğin yaklaşık 4 saat boyunca anne sütünden uzak bırakılarak aç bırakmak biraz zor olabilmektedir. Genellikle sünnet sonrasında yenidoğanlarda ağrı kesici gerekliliği oluşmaz. Sünnet operasyonu sonrasında antiseptik kremler dışında herhangi bir ilaç kullanılmaz.
Operasyon sonrasında yenidoğanın bakımını bebek hemşireleri üstlenmektedir. Bu süreçte ebeveynleri evde bakım için bilgilendirmektedirler. Kullanılacak kremlerin nasıl uygulanacağını ve hangi durumlarda neler yapmaları gerektiğine dair detaylı bilgi aktarımı sağlarlar.
Sünnet sonrasında sünnet bölgesine uygulanacak antiseptik özelliğine sahip kremler günde 4 ile 5 defa sürülmesi gerekmektedir. Krem uygulamaları sonrasında ise operasyon bölgesinin kirlenmemesi, mikrop kapmaması ve yapışmaması için steril bezle örtülmesi önerilmektedir. Yenidoğan sünneti sonrasında düzenli olarak doktor kontrolü kesinlikle gerekmektedir. Özellikle operasyonu takip eden 3. günde sünneti yapan doktor tarafından sünnet bölgesi kontrol edilmelidir. Operasyon sonrasında yapılan dikişler kendiliğinden eridiği için alınma ihtiyacı yoktur.
Sünnet operasyonunu takip eden iki veya üç saat sonra bir problem olmadığı takdirde taburcu olup eve dönebilirsiniz. Düzenli ve temiz bakım sonrasında eğer antiseptik kremleri düzgün kullandıysanız bölge bir hafta içerisinde iyileşir.
Sünneti takip eden 8 saatlik süreçte idrar yapamama veya damla damla idrar yapma gibi durumlarda sünneti yapan doktorunuza bilgi vermeniz gerekmektedir. Sünnet sonrasında yine kanama, penis başının morarması veya siyahlaşması, bebekte ateşlenme ve halsizlik gibi durumların meydana gelmesinde yine doktorunuza başvurmanız gerekmektedir.
Erken doğan prematüre olarak bilinen bebeklerde bazı sendromların ortaya çıkma ihtimali bulunmaktadır. Bu bebekler için sünnet kesinlikle ertelenmelidir. Ayrıca kanamaya meyilli olan bebekler içinde sünnet işlemi kanama problemi ortadan kaldırılıncaya kadar ertelenmelidir.
Bazı bebeklerde idrar çıkış deliği normal yerinde olmayabilir. Halk arasında “Peygamber Sünneti” olarak bilinen bu durumu olan bebeklerde sünnet ertelenmelidir. İlerleyen dönemlerde yapılacak olan sünnet düzeltme ameliyatı sırasında sünnet derisine ihtiyaç duyulacaktır.
Bu durumların dışında doğum sonrasında solunum, dolaşım gibi problemleri olan ve soğuk algınlığı gibi hastalıkları bulunan bebekler için de sünnet uygun değildir. İkliminden dolayı Antalya sünnet uygulaması için doğru zamanda doğru yöntem seçilmelidir.