Fıtık ameliyatı veya fıtık onarımı, genellikle karın veya kasıkta meydana gelen, kas veya bağ dokusundaki zayıflamış bir nokta yoluyla bir organ veya dokunun çıkıntısını düzeltmek için yapılan bir prosedürdür. Ameliyat tipik olarak bir fıtık ağrıya, rahatsızlığa neden olduğunda veya fıtıklaşmış dokuya kan akışının kesildiği boğulma gibi komplikasyonları riske attığında önerilir. Tedavi edilmezse, fıtıklar şiddetli ağrıya ve potansiyel olarak yaşamı tehdit eden komplikasyonlara yol açabilir.
Fıtık Ameliyatı Çeşitleri
Fıtık ameliyatı, her biri belirli bir yere veya yönteme hitap eden birkaç tipte gelir. İşte en yaygın türler:
1. Kasık Fıtığı Onarımı: Kasık bölgesinde meydana gelen kasık fıtıkları en sık görülen türdür. Ameliyat tipik olarak fıtığın büyümesini veya komplikasyonlara neden olmasını önlemek için yapılır. Türkiye’de kasık fıtığı onarımı yaygın olarak mevcuttur ve hem açık hem de laparoskopik teknikler sunar.
2. Göbek Fıtığı Onarımı: Bu fıtık türü, genellikle doğuştan gelen bir zayıflık nedeniyle göbek deliğinin yakınında meydana gelir. Göbek fıtığı onarımı,
fıtığın semptomatik veya genişlediği durumlarda hem çocuklar hem de yetişkinler için önerilir.
3. Hiatal Herni Onarımı: Hiatal herni, midenin üst kısmı diyaframdan göğüs boşluğuna itildiğinde ortaya çıkar. Bu fıtık türü, ciddi reflü veya rahatsızlığa neden oluyorsa ameliyat gerektirebilir.
4. İnsizyonel Fıtık Onarımı: İnsizyonel fıtıklar, önceki bir cerrahi insizyon yerinde meydana gelir. Genellikle büyürlerse veya semptomatik hale gelirlerse onarım gerektirirler.
Her fıtık türü, güvenli ve etkili bir onarım sağlamak için özel bir yaklaşım gerektirir.
Fıtık Ameliyatı Kimlere Uygulanır?
Fıtık ameliyatı, fıtıktan kaynaklanan semptomlar veya komplikasyonlar yaşayan çoğu hasta için uygundur. Prosedürü kimlerin düşünebileceğine dair bir genel bakış:
● Semptomatik Hastalar: Fıtık ameliyatı tipik olarak fıtık nedeniyle ağrı, şişlik veya rahatsızlığı olanlar için önerilir.
● Yüksek Komplikasyon Riski: Büyük veya büyüyen fıtıkları olan hastalar, hapsedilme veya boğulma gibi komplikasyonları önlemek için ameliyat olabilir.
● Önceki Tedaviler Başarısız: Cerrahi olmayan tedavilerden veya yaşam tarzı değişikliklerinden kurtulma yaşamamış kişiler için de ameliyat önerilir.
Uygunluk, en iyi tedavi planını geliştirmek için hastanın tıbbi geçmişini, fıtığın ciddiyetini ve diğer faktörleri değerlendirecek olan bir sağlık hizmeti sağlayıcısıyla kapsamlı bir konsültasyondan sonra belirlenir.
Fıtık Ameliyatı Nasıl Yapılır?
fıtık onarımı cerrahisi , tipik olarak açık cerrahi veya minimal invaziv laparoskopik cerrahi yoluyla ileri teknikler kullanılarak gerçekleştirilir. İşte fıtık ameliyatının nasıl yapıldığına dair detaylı bir bakış:
1. İşlem Öncesi Hazırlık
● Tıbbi Değerlendirme: Hastalar, fıtığın boyutunu, yerini ve türünü ve ayrıca olası riskleri değerlendirmek için eksiksiz bir değerlendirmeye tabi tutulur.
● Oruç ve Ameliyat Öncesi Talimatlar: Hastalara genellikle ameliyattan önce 8-12 saat oruç tutmaları ve kanama riskini artırabilecek bazı ilaçlardan kaçınmaları talimatı verilir.
2. Fıtık Onarım Prosedürü
● Anestezi: Ameliyat genellikle genel anestezi altında yapılır, ancak fıtığın tipine ve hasta tercihine bağlı olarak sedasyonlu lokal anestezi de kullanılabilir.
● Cerrahi Teknikler:
○ Açık Cerrahi: Açık fıtık onarımında, fıtık bölgesi üzerinden tek, daha büyük bir kesi yapılır. Cerrah fıtıklaşmış dokuyu tekrar yerine iter ve bölgeyi dikişler veya sentetik bir ağ ile güçlendirir.
○ Laparoskopik Cerrahi: Laparoskopik fıtık tamirinde küçük kesiler yapılır ve onarımı gerçekleştirmek için laparoskop (kamera) ve aletler yerleştirilir. Bu yöntem minimal invazivdir ve genellikle daha hızlı iyileşme ve daha az yara izi ile sonuçlanır.
● Greft Yerleştirme: Hem açık hem de laparoskopik tekniklerde, zayıflamış bölgeyi güçlendirmek için bir Greft yerleştirilebilir ve tekrarlama riski azaltılabilir.
3. İşlem Sonrası İyileşme
● Gözlem ve İlk İyileşme: Hastalar işlem sonrası izlenir ve ameliyatın karmaşıklığına bağlı olarak aynı gün taburcu edilebilir veya bir gece kalabilir.
● Ağrı Yönetimi: Kesi yerinde ağrı veya rahatsızlık yaygındır ve reçeteli ilaçlarla yönetilir.
Kasık Fıtığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kasık fıtığı ameliyatı açık cerrahi veya laparoskopik (minimal invaziv) cerrahi olmak üzere iki yöntemden biri kullanılarak yapılır. Açık cerrahide kasıktaki fıtık bölgesi üzerinden tek bir kesi yapılarak cerrahın çıkıntılı dokuyu tekrar yerine itmesine ve zayıflamış bölgeyi onarmasına olanak tanır. Nüks riskini azaltmak için bölge genellikle sentetik bir ağ ile güçlendirilir ve ardından kesi dikişlerle kapatılır.
Laparoskopik kasık fıtığı onarımında, içinden bir laparoskop (kameralı ince bir tüp) ve özel aletlerin yerleştirildiği birkaç küçük kesi yapılır. Cerrah, fıtığı bir monitörde görselleştirmek için kamerayı kullanır ve minimum invazyon ile hassas onarım sağlar. Bu yaklaşımda alanı güçlendirmek için ağ da kullanılabilir.
Laparoskopik cerrahi genellikle açık cerrahiye kıyasla daha hızlı iyileşme, ameliyat sonrası daha az ağrı ve daha küçük yara izleri ile sonuçlanır, ancak en iyi yöntem hastanın durumuna ve tıbbi geçmişine göre seçilir. Her iki yaklaşım da genel anestezi altında gerçekleştirilir ve hastalar bireysel iyileşme ihtiyaçlarına bağlı olarak tipik olarak aynı gün veya ameliyattan sonraki gün taburcu edilir.
Fıtık Ameliyatı için Ameliyat Öncesi ve Sonrası Bakım
Ameliyat Öncesi:
● Cerrahi Öncesi Konsültasyon: Hastalar beklentileri, cerrahi seçenekleri ve potansiyel riskleri tartışmak için cerrahlarıyla bir araya gelir.
● Yaşam Tarzı Düzenlemeleri: Bazı durumlarda, hastalara cerrahi sonuçları iyileştirmek için sigarayı bırakmaları ve sağlıklı bir kiloyu korumaları önerilebilir.
● Oruç Talimatları: Anestezi sırasında komplikasyon riskini en aza indirmek için hastaların genellikle ameliyattan önce oruç tutmaları gerekir.
Ameliyat Sonrası:
● Ağrı ve Rahatsızlık Yönetimi: Özellikle açık cerrahide hafif ila orta şiddette ağrı beklenir. Ağrı kesici ilaçlar ve buz paketleri sıklıkla önerilir.
● Aktivite Sınırlamaları: Hastalar, uygun iyileşmeyi sağlamak için birkaç hafta boyunca ağır kaldırmaktan, yorucu aktivitelerden ve eğilmekten kaçınmalıdır.
● Takip Randevusu: İyileşmeyi izlemek, herhangi bir enfeksiyon belirtisi olup olmadığını kontrol etmek ve onarımın başarısını değerlendirmek için bir takip ziyareti gereklidir.
Bu kılavuzlar, sorunsuz iyileşmeyi destekler ve tekrarlama riskini azaltarak hastaların günlük rutinlerine rahatça dönmelerini sağlar.